Δημήτρης Νίκας
Πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Ιατρικών & Βιοτεχνολογικών Προϊόντων (ΣΕΙΒ)
Ως ο κατεξοχήν κλάδος καινοτομίας στον χώρο της υγείας, καλούμαστε να συμβάλουμε με λύσεις και υπηρεσίες στην διαμόρφωση του νέου περιβάλλοντος» όπως σημειώνει ο κ. Δημήτρης Νίκας, πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Ιατρικών & Βιοτεχνολογικών Προϊόντων (ΣΕΙΒ), υπογραμμίζοντας στο The Doctor πως «Υπό το πρίσμα αυτών των προκλήσεων, καθώς και της ιδιαίτερης φύσης των (καινοτόμων) προσφορών ιατρικής τεχνολογίας, υπάρχει αυξημένη ανάγκη για πραγματική εφαρμογή της υγειονομικής περίθαλψης με βάση την αξία.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΚΟΣΜΑΣ ΖΑΚΥΝΘΙΝΟΣ
Κύριε Νίκα, η πρόσφατη υγειονομική κρίση έχει επιφέρει σημαντικές αλλαγές στην καθημερινότητα όλων μας και έχει δοκιμάσει πολλαπλώς τα συστήματα υγείας παγκοσμίως. Η «επόμενη ημέρα» θα είναι ίδια με την προ Covid-19 περίοδο; Ποια τα διδάγματα της πανδημίας;
Η πρόσφατη υγειονομική κρίση έχει επιφέρει σημαντικές αλλαγές στην καθημερινότητα όλων μας και έχει δοκιμάσει πολλαπλώς όλα τα συστήματα υγείας παγκοσμίως. Η επόμενη ημέρα δεν θα είναι ίδια με την προ Covid-19 περίοδο, βρισκόμαστε μπροστά σε μία νέα «κανονικότητα» όπου χρειάζεται να σχεδιάσουμε ξανά τα συστήματα υγείας. «Η υγεία πρέπει να αποτελεί εθνική προτεραιότητα, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις θεμιτές προσδοκίες των πολιτών, να αντιμετωπίζει τις δημογραφικές προκλήσεις. Τις προκλήσεις της καινοτομίας, της επιβάρυνσης από ασθένειες και να διασφαλίζει την έγκαιρη πρόσβαση χωρίς αποκλεισμούς σε βιώσιμα συστήματα υγείας» (Oporto declaration May 3rd 2021).
Οι ιατρικές τεχνολογίες βελτιώνουν την ποιότητα της περίθαλψης, την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης, όπως καταδεικνύει μια σειρά μελετών. Κατά πόσο έχει έχουν υιοθετηθεί στα Εθνικά Συστήματα Υγείας; Τι συμβαίνει στη χώρα μας, ποια η κατάσταση σήμερα;
Η βιωσιμότητα, η αποτελεσματικότητα και η ανθεκτικότητα των συστημάτων υγείας απαιτούν καλύτερη χρήση των υφιστάμενων πόρων σε κάθε σύστημα υγείας, καλύτερο σχεδιασμό της παροχής υγειονομικής περίθαλψης και αυξανόμενη ικανότητα συλλογικής και εξατομικευμένης ανταπόκρισης στην υγεία.
Οι ιατρικές τεχνολογίες (Ιατροτεχνολογικά προϊόντα – MD), In vitro διαγνωστικά, ψηφιακή υγεία), επιτρέπουν στους ανθρώπους να ζουν περισσότερο και καλύτερα, ενδυναμώνοντάς τους έτσι να συνεισφέρουν στην κοινωνία για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Ταυτόχρονα, οι ιατρικές τεχνολογίες βελτιώνουν την ποιότητα της περίθαλψης, την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας ο ρόλος των εταιρειών ιατρικής τεχνολογίας κατέστη ζωτικός, στη διάγνωση του Covid-19, πρόληψη και θεραπεία. Ως ο κατεξοχήν κλάδος καινοτομίας στον χώρο της υγείας , καλούμαστε να συμβάλουμε με λύσεις και υπηρεσίες στην διαμόρφωση του νέου περιβάλλοντος. Υπό το πρίσμα αυτών των προκλήσεων, καθώς και της ιδιαίτερης φύσης των (καινοτόμων) προσφορών ιατρικής τεχνολογίας, υπάρχει αυξημένη ανάγκη για πραγματική εφαρμογή της υγειονομικής περίθαλψης με βάση την αξία.
Παρά τα βήματα που έχει κάνει στο δρόμο για την περαιτέρω ενίσχυση του τομέα της ψηφιακής υγείας, η Ελλάδα συνεχίζει να υστερεί σε υποδομές ψηφιακού μετασχηματισμού. Ποιες οι προκλήσεις για ορθολογική μετάβαση;
Η ψηφιακή υγεία προσφέρει πραγματικές ευκαιρίες για: βελτίωση των ιατρικών αποτελεσμάτων, ενίσχυση της αποτελεσματικότητας, βελτίωση της πρόσβασης μείωση του κόστους και να κάνουν την ιατρική πιο εξατομικευμένη για τους ασθενείς. Οι ΨEΥ μπορούν να συμβάλλουν στον μετασχηματισμό του συστήματος υγείας παρέχοντας:
α. Βελτίωση της πρόληψης και θεραπείας.
β. Πρόσβαση στη φροντίδα.
γ. Ασφαλή και αποτελεσματική φροντίδα.
δ.
Καλύτερες επιστημονικές αποδείξεις και πληροφόρηση
ε.
Το κυριότερο εμπόδιο για την περιορισμένη εφαρμογή των ΨΕΥ στη χώρα μας αποτελεί η απουσία μηχανισμών για τη χρηματοδότηση και την αποζημίωσή τους εις βάρος των ασθενών, των επαγγελματιών υγείας και του συστήματος υγείας. Το εμπόδιο αυτό παρατηρείται και σε πολλές ακόμα Ευρωπαϊκές χώρες αν και τελευταία υπάρχει αρκετή κινητοποίηση σε μερικά συστήματα υγείας όπως του Βελγίου, Ολλανδίας, Γερμανίας Γαλλίας και Ηνωμένου Βασιλείου.
Οι ψηφιακές τεχνολογίες υγείας χρησιμοποιούν υπολογιστικές πλατφόρμες, τεχνητή νοημοσύνη και ψηφιακή μάθηση. Πρακτικά, που βρίσκουν εφαρμογές σήμερα σε θέματα υγειονομικής περίθαλψης; Υπάρχουν «φωτεινά» παραδείγματα;
Το ευρύ πεδίο εφαρμογής της ψηφιακής υγείας περιλαμβάνει κατηγορίες όπως η κινητή υγεία (mHealth), η τεχνολογία πληροφοριών για την υγεία (IT), οι φορητές συσκευές, η τηλε-υγεία και η τηλεϊατρική και η εξατομικευμένη ιατρική. Από τις κινητές ιατρικές εφαρμογές και το λογισμικό που υποστηρίζουν τις κλινικές αποφάσεις που λαμβάνουν καθημερινά οι γιατροί έως την τεχνητή νοημοσύνη και τη μηχανική μάθηση, η ψηφιακή τεχνολογία έχει οδηγήσει σε μια επανάσταση στην υγειονομική περίθαλψη. Τα ψηφιακά εργαλεία υγείας έχουν δυνατότητες να βελτιώσουν την ικανότητά μας να διαγιγνώσκουμε και να θεραπεύουμε με ακρίβεια ασθένειες και να ενισχύουμε την παροχή υγειονομικής περίθαλψης.
Πλέον, η νέα τεχνολογία, δεν περιορίζεται στην αποθήκευση δεδομένων που προέρχονται από ακτινολογικά τμήματα και υποστηρίζουν το πρωτόκολλο DICOM, αλλά προσφέρει τη δυνατότητα μακροχρόνιας αποθήκευσης όλων των κλινικών ενός Νοσοκομείου και όλων των βαθμίδων Υγείας, στις οποίες δύναται να εξετασθεί ο πολίτης. Οι πηγές των δεδομένων μπορούν να είναι απεριόριστες διότι σχεδόν το σύνολο των σύγχρονων τεχνολογιών έχουν τη δυνατότητα επεξεργασίας, δημιουργίας και εξαγωγής αναφορών. Οφθαλμολογικές εξετάσεις, χειρουργεία, αποτελέσματα ενδοσκοπήσεων, διαγνωστικών εργαστηρίων, καρδιολογικών εξετάσεων, ορθοπεδικών και παθολογικών κλινικών, ιστορικού αλλεργιών, προγραμματιστές βηματοδοτών και απινιδωτών και βεβαίως ακτινολογικού τομέα καθώς και οποιουδήποτε άλλου τύπου αρχείο μπορεί να δημιουργηθεί κατά τη διαδικασία εξετάσεων δύναται να αποθηκευτεί σε μια ενιαία βάση δεδομένων. Ακόμα και ιατρικά δεδομένα που προέρχονται από smart watches, όπως οι καρδιακοί παλμοί και συσκευές κατ’ οίκον φροντίδας, όπως μετρητές σακχάρου μπορούν να αποθηκευτούν χωρίς το παραμικρό πρόβλημα συμβατότητας. Η τεχνολογία αυτή της αποθήκευσης ανεξαρτήτου τύπου ιατρικού αρχείου, ονομάζεται Vendor Neutral Archive, σε συντομογραφία VNA και αποτελεί τον πυρήνα για τη δημιουργία του ολοκληρωμένου ηλεκτρονικού φακέλου υγείας ασθενούς.
Πέρα από την υγειονομική περίθαλψη, η τεχνολογία των big data και της τεχνητής νοημοσύνης συνδράμει στην ανακάλυψη και ανάπτυξη φαρμακευτικών σκευασμάτων. Τι σημαίνει για τον κλάδο των Ιατροτεχνολογικών και Διαγνωστικών προϊόντων;
Η υγειονομική περίθαλψη βρίσκεται κατ’ απαίτηση σε άνοδο. Πέρασαν οι μέρες που οι ασθενείς έπρεπε να περιμένουν στην ουρά για τη διάγνωση του γιατρού. Οι άνθρωποι έχουν πολύ φορτωμένα προγράμματα και περιμένουν υγειονομική περίθαλψη κατ’ απαίτηση με βάση το χρόνο και τη διαθεσιμότητά τους. Για παράδειγμα, το Nomad Health είναι μια διαδικτυακή αγορά για γιατρούς και νοσηλευτές. Οι ασθενείς μπορούν να λάβουν ιατρική υποστήριξη για κάθε τους ανάγκη και με αυτό το επιχειρηματικό μοντέλο, οι γιατροί μπορούν να ξεφύγουν από το πολυάσχολο εργασιακό τους περιβάλλον και να εργαστούν από όπου θέλουν. Είναι αυξανόμενη η σημασία των μεγάλων δεδομένων πλέον. Τα μεγάλα δεδομένα είναι μια τεχνολογία που συλλέγει όλες τις πληροφορίες μιας εταιρείας. Αυτές οι συναλλαγές μπορούν να γίνουν σε διάφορες μορφές, όπως μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ηλεκτρονικό εμπόριο.
Τα μεγάλα δεδομένα παρέχουν πολλά οφέλη στις υπηρεσίες υγείας. Για να δώσουμε ένα παράδειγμα, τα μεγάλα δεδομένα μειώνουν τα σφάλματα φαρμακευτικής αγωγής, υποστηρίζουν την προληπτική συντήρηση και επιτρέπουν την ακριβέστερη χρήση του εργατικού δυναμικού. Για το λόγο αυτό, τα ιδρύματα υγείας πραγματοποιούν σημαντικές επενδύσεις σε μεγάλα δεδομένα, προκειμένου να αξιοποιήσουν στο έπακρο τα δικά τους δεδομένα. Οι Νέες Τεχνολογίες αποκτούν σημασία. Η εικονική πραγματικότητα (VR) και η τεχνητή νοημοσύνη (AI) είναι τεχνολογίες που πλέον παίζουν ενεργό ρόλο στην υγειονομική περίθαλψη. Ενώ το VR χρησιμοποιείται αποτελεσματικά στη διαχείριση του πόνου, θεωρείται επίσης ως μια πιο αποτελεσματική εναλλακτική λύση για θεραπείες που βασίζονται σε φάρμακα.
Επιπλέον, οι προσομοιώσεις VR προσφέρουν στους γιατρούς ευκαιρίες εκπαίδευσης και αυτο-ανάπτυξης. Χάρη στο AI, οι άνθρωποι εξοικειώθηκαν με εικονικούς βοηθούς υγείας και chatbot. Εκτός από αυτό, η τεχνολογία AI χρησιμοποιείται επίσης στην ανάπτυξη ρομπότ νοσηλευτών, όπως το Moxi. Με την ταχεία ανάπτυξη της τεχνολογίας, ο ρόλος αυτών των τεχνολογιών στις υπηρεσίες υγείας θα συνεχίσει να αυξάνεται.
Ο ΣΕΙΒ έχει καταγγείλει τον ανορθολογισμό και τις πολλαπλές αδικίες από την εφαρμογή του Clawback για τους επαγγελματίες του κλάδου. Θεωρείται ότι η κυβέρνηση καταφέρνει να ρυθμίσει την στρεβλή αυτή κατάσταση; Ποιοι οι κίνδυνοι-απειλές για τους εισαγωγείς ιατρικών υλικών;
Το Clawback, τα χρέη των νοσοκομείων προς τους προμηθευτές καθώς και οι ατιμολόγητες παραγγελίες των νοσοκομείων είναι χρόνια προβλήματα του συστήματος υγείας τα οποία δεν διευκολύνουν, ούτε βοηθούν τις επιχειρήσεις του συνδέσμου μας να αναπτυχθούν με υγιή τρόπο. Σε αρκετές περιπτώσεις κινδυνεύει και η βιωσιμότητά τους.
Όλη αυτή η κατάσταση μεγαλώνει το κόστος των επιχειρήσεων και αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα στην διάθεση καινοτόμων τεχνολογιών, προς όφελος του ασθενούς και του συστήματος υγείας. Ο ΣΕΙΒ έχει κατά επανάληψη θέσει τεκμηριωμένα και με προτάσεις το θέμα τόσο στο Υπουργείο Υγείας, όσο και στο Υπουργείο Οικονομικών, χωρίς ανταπόκριση μέχρι τώρα. Εάν το όραμά είναι η δημιουργία ενός αξιόπιστου και βιώσιμου συστήματος Υγείας τα παραπάνω προβλήματα πρέπει να λυθούν άμεσα και οριστικά.
Η ιστορία του ΣΕΙΒ
Το 1986 η οικονομική κατάσταση της χώρας ήταν δύσκολη. Οι αλλεπάλληλες υποτιμήσεις του εθνικού νομίσματος και η μεγάλη ρευστότητα των συναλλαγματικών ισοτιμιών εκείνη την εποχή, είχε φέρει σε ιδιαίτερα δυσχερή θέση τις εισαγωγικές εταιρίες, που είχαν συμβόλαια σταθερής δραχμικής αξίας με το δημόσιο.
Μία ομάδα περίπου 30 εταιριών αυτού του χώρου, που διακινούσαν κυρίως Αναλυτικές Συσκευές Χημείου και Έρευνας, αποφάσισαν να ιδρύσουν ένα σύλλογο για να αντιμετωπίσουν την κατάσταση από κοινού. Έτσι ιδρύθηκε ο «Πανελλήνιος Σύλλογος Προμηθευτών Επιστημονικών Συσκευών & Ιατρικών Μηχανημάτων (ΠΑΝ.ΣΠΕΣΙΜ)», ο οποίος επρόκειτο να παίξει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στον ευρύτερο κλαδικό χώρο.
Στα χρόνια που επακολούθησαν ο αριθμός των μελών, αυξήθηκε σημαντικά, γιατί γύρω από τον Σύνδεσμο συνασπίστηκαν όλες οι μεγάλες ελληνικές και πολυεθνικές εταιρίες, που έχουν γραφεία στην Ελλάδα, χωρίς να παύσει να είναι σημαντική η παρουσία και μικρότερων εταιριών.
Στην σημερινή δομή του Συνδέσμου, με βάση τα δεδομένα της παγκόσμιας αγοράς, ο αριθμός των εταιριών μελών, που διακινούν ιατρικό εξοπλισμό είναι ο μεγαλύτερος στον Σύνδεσμο.
Ο Σύνδεσμος, σήμερα που μιλάμε, φέρει την επωνυμία: Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Ιατρικών & Βιοτεχνολογικών Προϊόντων (ΣΕΙΒ).
Ο Σύνδεσμος είτε με το παλιό, είτε με το τωρινό του όνομα, ήταν παρών σε όλα τα σημαντικά γεγονότα του κλάδου, όπως πχ στις διαπραγματεύσεις και στις διαδικασίες διακανονισμού των χρεών των νοσοκομείων προς τους προμηθευτές, τα έτη 1997, 2001 και 2004.
Είναι ο επίσημος συνομιλητής του κλάδου με όλους τους κρατικούς φορείς, όπως τα Υπουργεία Υγείας, Ανάπτυξης / Εμπορίου, Οικονομικών, ΕΟΦ, ΑΕΙ κλπ.
