Η φιγκολιμόδη έχει σαφώς βελτιώσει την ποιότητα ζωής και την καθημερινότητα των ασθενών αφού πρόκειται για ένα φάρμακο που ελέγχει αποτελεσματικά τις υποτροπές της νόσου. Επιπλέον έχει εύκολο δοσολογικό σχήμα, με το οποίο είναι εξοικειωμένοι όλοι οι ασθενείς, αφού λαμβάνεται από το στόμα μια φορά την ημέρα. Ως μειονέκτημα θα μπορούσαμε να αναφέρουμε τον ενδελεχή έλεγχο, κλινικό και εργαστηριακό, που απαιτείται πριν την έναρξη χορήγησής του. Οι ανεπιθύμητες ενέργειές του εμφανίζονται σε μικρό ποσοστό των ασθενών και είναι εύκολα διαχειρίσιμες στην καθημερινή κλινική πρακτική.
Κύριε καθηγητά, η ΣΚΠ είναι μια ιδιαίτερα σοβαρή ασθένεια. Θα θέλαμε να μας περιγράψετε τον τρόπο με τον οποίο δρα η ασθένεια αυτή, καθώς επίσης να μας πείτε ποιούς ανθρώπους προσβάλει και πόσοι ασθενείς υπολογίζεται πως υπάρχουν στην Ελλάδα;
Η ΣΚΠ είναι μια νόσος αυτοάνοσης αρχής, η οποία προσβάλλει το κεντρικό νευρικό σύστημα (τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό). Όπως και σε άλλες αυτοάνοσες νόσους, έτσι κι εδώ φαίνεται ότι ο οργανισμός παράγει αντισώματα, τα οποία επιτίθενται στα κύτταρα του νευρικού συστήματος και τα καταστρέφουν. Υπάρχουν διάφορες μορφές της νόσου (μορφή με εξάρσεις και υφέσεις, πρωτοπαθώς προϊούσα, δευτεροπαθώς προϊούσα και καλοήθης). Η πλειοψηφία των ασθενών εμφανίζει την πρώτη μορφή, η οποία χαρακτηρίζεται από υποτροπές της νόσου με ποικίλα νευρολογικά συμπτώματα και μεσοδιαστήματα ύφεσης. Η μορφή αυτή συνήθως, μετά από κάποια χρόνια, μεταπίπτει στη δευτεροπαθώς προϊούσα, όπου πλέον η νευρολογική εικόνα του αρρώστου παρουσιάζει σταδιακή επιδείνωση, χωρίς σαφείς διακριτές υποτροπές. Στην πρωτοπαθώς προϊούσα μορφή ο ασθενής δεν παρουσιάζει υποτροπές από την έναρξη της νόσου, αλλά μια προοδευτική επιδείνωση.
Η ΣΚΠ προσβάλει συνήθως νέα άτομα, στη 2η και 3η δεκαετία της ζωής τους και συχνότερα τις γυναίκες, από ότι τους άντρες (αναλογία γυναικών – ανδρών: 2-3:1). Η νόσος προσβάλει, κυρίως, την Καυκάσια φυλή και εμφανίζεται συχνότερα στους λαούς της Βόρειας Ευρώπης και στη Βόρεια Αμερική. Στην Ελλάδα σήμερα υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 10.000 ασθενείς με ΣΚΠ, αν και δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία.
Ποιες είναι οι επιπλοκές, που παρουσιάζονται στους ασθενείς με ΣΚΠ;
Η ΣΚΠ δε συνοδεύεται από επιπλοκές από άλλα συστήματα, εκτός του κεντρικού νευρικού το οποίο προσβάλει. Στα πλαίσια της νόσου επιπλοκές μπορούν να εμφανιστούν, είτε εξαιτίας της φαρμακευτικής αγωγής, που λαμβάνει ο ασθενής (ανεπιθύμητες ενέργειες του φαρμάκου), είτε σε ασθενείς σε πάρα πολύ προχωρημένο στάδιο της νόσου (κατακεκλιμένοι ασθενείς) οι οποίοι, λόγω της κατάκλισης, εμφανίζουν συχνά λοιμώξεις αναπνευστικού, ή βλάβες του δέρματος και των μαλακών μορίων.
Θα λέγατε πως έχουν διαφοροποιηθεί τα κριτήρια και ο τρόπος με τον οποίο επιλέγετε τη θεραπεία των ασθενών σας;
Μια και είναι διαθέσιμα τα νεώτερα και πιο αποτελεσματικά φάρμακα υπάρχει μια διαφοροποίηση. Γενικά, τα φάρμακα κατηγοριοποιούνται σε πρώτης και δεύτερης γραμμής. Έτσι η μορφή της νόσου, η συχνότητα και τη βαρύτητα των υποτροπών και τυχόν ανεπιθύμητες ενέργειες σε προηγούμενη φαρμακευτική αγωγή αποτελούν βασικά κριτήρια για την επιλογή ενός φαρμάκου.
Τα τελευταία χρόνια θα λέγατε πως υπάρχουν αλλαγές στον τρόπο αντιμετώπιση της νόσου, σε σχέση με το παρελθόν. Εκτιμάτε ότι υπάρχουν πιο αποτελεσματικές θεραπείες για τα άτομα με ΣΚΠ;
Τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί επανάσταση στον τρόπο αντιμετώπισης της νόσου, μια και τα νέα φάρμακα, εκτός από την υψηλή αποτελεσματικότητα τους, έχουν και διαφορετικό τρόπο χορήγησης, πχ χάπια καθημερινά, ή μηνιαία ενδοφλέβια χορήγηση. Οι νέες θεραπείες, όπως αποδεικνύεται από τις κλινικές μελέτες, είναι κατά κανόνα αποτελεσματικότερες από τις παλαιότερες στη συχνότητα των υποτροπών της νόσου, στους δείκτες της ΜRI εγκεφάλου και στην εξέλιξη της αναπηρίας.
Σε ότι αφορά το Gilenya, που βραβεύτηκε ως το πιο καινοτόμο προϊόν με το βραβείο Prix Galien, τι καινούριο πιστεύετε ότι έφερε για τους ασθενείς με ΣΚΠ;
Η καινοτομία του Gilenya έγκειται στο γεγονός ότι είναι η πρώτη από του στόματος χορηγούμενη και αποτελεσματική θεραπεία για τη ΣΚΠ, καθώς και στο γεγονός ότι η δραστική του ουσία, η φιγκολιμόδη, έχει διαφορετικό μηχανισμό δράσης από οποιοδήποτε άλλο σκεύασμα.
Η φινγκολιμόδη κυκλοφορεί στην Ελλάδα τα τελευταία 2- 3 χρόνια. Σύμφωνα με την δική σας καθημερινή πρακτική πιστεύετε ότι έχει επηρεάσει προς το καλύτερο την καθημερινότητα των ασθενών σας;
Η φιγκολιμόδη έχει σαφώς βελτιώσει την ποιότητα ζωής και την καθημερινότητα των ασθενών, αφού πρόκειται για ένα φάρμακο, που ελέγχει αποτελεσματικά τις υποτροπές της νόσου. Επιπλέον, έχει εύκολο δοσολογικό σχήμα, με το οποίο είναι εξοικειωμένοι όλοι οι ασθενείς, αφού λαμβάνεται από το στόμα μια φορά την ημέρα. Ως μειονέκτημα θα μπορούσαμε να αναφέρουμε τον ενδελεχή έλεγχο, κλινικό και εργαστηριακό, που απαιτείται πριν την έναρξη χορήγησής της. Οι ανεπιθύμητες ενέργειές της εμφανίζονται σε μικρό ποσοστό των ασθενών και είναι εύκολα διαχειρίσιμες στην καθημερινή κλινική πρακτική.
