Interview – Χρήστος Δάκας | Διευθύνων Σύμβουλος Novartis Gene Therapies για την Ελλάδα, Κύπρο και Μάλτα
Η γονιδιακή θεραπεία βρίσκεται αυτή τη στιγμή στην πρώτη γραμμή της ιατρικής καινοτομίας
Καθώς το ποτάμι της εξέλιξης και προόδου της ιατρικής επιστήμης ρέει ορμητικά προς νέους, συναρπαστικούς προορισμούς, τα μέχρι σήμερα θεσμικά πλαίσια και οι συνήθεις πρακτικές, διεθνώς, για την κοστολόγηση, ασφαλιστική κάλυψη και εν τέλει διάθεση των νέων αυτών θεραπειών καλούνται να αναπροσαρμοστούν αναλόγως» όπως τονίζει ο κ. Χρήστος Δάκας στο The Doctor, υπογραμμίζοντας πως «Αυτό αποτελεί τη μεγαλύτερη, ίσως, πρόκληση που μπορεί να αντιμετωπιστεί μέσα από έναν καλόπιστο και εποικοδομητικό διάλογο όλων των εμπλεκόμενων φορέων, στον οποίο είμαστε έτοιμοι να συμμετάσχουμε με χαρά.
Συνέντευξη: Κοσμάς Ζακυνθινός
Η Novartis Gene Therapies, τέως AveXis, έχει περίπου ένα χρόνο παρουσίας στην Ελλάδα. Ποια είναι η μέχρι τώρα προσφορά της εταιρείας στην αντιμετώπιση ασθενειών και στη βελτίωση των προσφερόμενων υπηρεσιών υγείας για τους ασθενείς στη χώρα μας; Ποιοι οι βασικοί «σταθμοί»;
Η τέως AveXis αποτελεί την αιχμή του δόρατος για τον μετασχηματισμό του ομίλου Novartis σε μια εταιρεία που αναπτύσσει και προσφέρει καινοτόμες θεραπείες και κάνει πράξη το όραμά της για επαναπροσδιορισμό της έννοιας Ιατρική και Φάρμακο. Σε αυτό, άλλωστε, εντάσσεται και η πρόσφατη απόφαση του μητρικού ομίλου για τη μετονομασία της σε Novartis Gene Therapies. Το βασικό πεδίο δραστηριοτήτων μας είναι η ανάπτυξη καινοτόμων γονιδιακών θεραπειών, έχοντας ως αφετηρία την αντιμετώπιση μιας σπάνιας κι ολέθριας γενετικής, νευρομυϊκής ασθένειας, της Νωτιαίας Μυϊκής Ατροφίας (SMA), που στη χειρότερη μορφή πλήττει νεογέννητα, προκαλώντας πλήρη απώλεια των νευρώνων που ελέγχουν την κίνηση, με συνέπεια την παράλυση και το θάνατο.
Από την πρώτη στιγμή που ξεκινήσαμε τις εργασίες μας στην Ελλάδα, έχουμε ως στόχο να προσφέρουμε όσο το δυνατόν πιο άμεσα τη γονιδιακή θεραπεία στα ελληνόπουλα που την έχουν ανάγκη. Γι’ αυτό και μαζί με την έγκριση της γονιδιακής θεραπείας από τις Ευρωπαϊκές Αρχές, τον περασμένο Μάιο, κάθε φορά που χορηγείται η θεραπεία μας σε κάποιον μικρό ασθενή, συνιστά για εμάς σταθμό.
Τι καινούργιο φέρνει η γονιδιακή θεραπεία στην Ιατρική; Πόσο έτοιμη είναι η ιατρική κοινότητα αλλά και οι ελληνικές αρχές για να υποδεχθούν τις καινοτόμες αυτές θεραπείες;
Η γονιδιακή θεραπεία βρίσκεται αυτή τη στιγμή στην πρώτη γραμμή της ιατρικής καινοτομίας, και είναι ένας πολλά υποσχόμενος τομέας για την αντιμετώπιση μιας πληθώρας ασθενειών και παθήσεων. Πρόκειται για ένα μεγάλο και συναρπαστικό ταξίδι που ακόμα βρίσκεται στα αρχικά του στάδια, κι ως εκ τούτου συνοδεύεται κι από αρκετές προκλήσεις, όπως για παράδειγμα το κόστος ανάπτυξης αυτών των θεραπειών, καθώς και της μετέπειτα αποζημίωσής τους από τα ασφαλιστικά ταμεία.
Καθώς, όμως, το ποτάμι της εξέλιξης και προόδου της ιατρικής επιστήμης όχι μόνο δε γυρίζει πίσω, αλλά ρέει ορμητικά προς νέους, συναρπαστικούς προορισμούς, τα μέχρι σήμερα θεσμικά πλαίσια και οι συνήθεις πρακτικές, διεθνώς, για την κοστολόγηση, ασφαλιστική κάλυψη και εν τέλει διάθεση των νέων αυτών θεραπειών καλούνται να αναπροσαρμοστούν αναλόγως. Αυτό αποτελεί τη μεγαλύτερη, ίσως, πρόκληση που μπορεί να αντιμετωπιστεί μέσα από έναν καλόπιστο και εποικοδομητικό διάλογο όλων των εμπλεκόμενων φορέων, στον οποίο είμαστε έτοιμοι να συμμετάσχουμε με χαρά.
Η πανδημία άλλαξε ριζικά το σχεδιασμό ανάπτυξης για μεγάλη μερίδα φαρμακευτικών επιχειρήσεων, επαναφέροντας στο προσκήνιο μια σειρά από σημαντικές αλλαγές προτεραιοτήτων. Πρακτικά, πως μεταφράζονται οι αλλαγές αυτές για εσάς και σε ποια επίπεδα εκτείνονται;
Ζούμε μια περίοδο μεγάλων ανατροπών στην καθημερινότητα όλων των πολιτών και την ίδια τη λειτουργία της κοινωνίας. Αυτή είναι μια νέα πραγματικότητα που αγγίζει όλους μας. Ωστόσο, ως Novartis Gene Therapies διατηρούμε αταλάντευτα ως προτεραιότητα την απρόσκοπτη παροχή θεραπείας στους ασθενείς μας, ανεξάρτητα από την πανδημία, άμεσα και δίχως καθυστερήσεις.
Ποιοι οι στόχοι σας για τα επόμενα χρόνια; Τι προβλέπει το στρατηγικό πλάνο σας σε επίπεδο έρευνας, ανάπτυξης και εμπορικής προώθησης νέων θεραπειών;
Η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με τις ελληνικές αρχές για την έγκριση της γονιδιακής θεραπείας αποτελεί ασφαλώς έναν βασικό στρατηγικό στόχο. Την ίδια ώρα, επιθυμούμε να ανοίξουμε το διάλογο για ένα νέο θεσμικό –κι όχι μόνο– πλαίσιο που θα αγκαλιάζει όλες τις νέες, καινοτόμες θεραπείες, όπως οι γονιδιακές, καθώς μάλιστα τα επόμενα χρόνια αναμένονται και νέες αφίξεις από τη Novartis Gene Therapies, για την αντιμετώπιση κι άλλων σπάνιων ασθενειών, όπως η Αταξία του Friedrich και το σύνδρομο Rett.
Παράλληλα, είναι πάγια επιδίωξή μας η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας γύρω από τη Νωτιαία Μυϊκή Ατροφία και την ανάγκη έγκαιρης διάγνωσής της, καθώς από αυτήν εξαρτάται η άμεση και έγκαιρη χορήγηση της θεραπείας κι επομένως οι πιθανότητες αποτελεσματικής αντιμετώπισής της.
Γι’ αυτό και συντασσόμαστε πλήρως πίσω από τις σχετικές πρωτοβουλίες του οργανισμού SMA Europe για τη θέσπιση κρίσιμων προγραμμάτων ελέγχου νεογνών σε όλη την Ευρώπη, και στην Ελλάδα.
