Χρήστος Χατζηχριστοδούλου
Πρόεδρος ΔΣ ΕΟΔΥ, Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας
Για την αυξημένη επιδημιολογική επιτήρηση, τις νέες τεχνολογίες, τις ΚΟΜΥ και τον εκσυγχρονισμό του ΕΟΔΥ σε επίπεδο ανθρώπινου δυναμικού, μιλά στο «The Doctor» ο πρόεδρος του οργανισμού, κ. Χρήστος Χατζηχριστοδούλου, επισημαίνοντας τις δράσεις για το ολοκληρωμένο επιχειρησιακό σχέδιο δράσης για την πρόληψη των λοιμώξεων.
Συνέντευξη Κοσμάς Ζακυνθινός
Ο ΕΟΔΥ εκσυγχρονίζεται σε επίπεδο ανθρώπινου δυναμικού, αλλά και οργανωτικά. Μετά από 32 χρόνια, αποκτά το πρώτο οργανόγραμμα θεσμοθετημένο, ενώ αποκτά και περιφερειακές δομές. Σε ποια φάση βρίσκεται η αναμόρφωση του οργανισμού και τι προβλέπεται σε επίπεδο προσλήψεων;
Πράγματι, δημοσιεύτηκε ο οργανισμός του ΕΟΔΥ και σύντομα θα ξεκινήσει η τοποθέτηση υπαλλήλων σε θέσεις ευθύνης και λοιπές θέσεις, βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων.
Αναφορικά με τις περιφερειακές δομές, έχουν ήδη προσληφθεί 20 επαγγελματίες υγείας σε Αττική, Ιωάννινα, Θεσσαλία, Θεσσαλονίκη, Αλεξανδρούπολη, Κρήτη και Πάτρα. Οι επαγγελματίες αυτοί θα εκπαιδευτούν, μέσω ενός ετήσιου ταχύρρυθμου προγράμματος εκπαίδευσης στην επιδημιολογία πεδίου. Αναμένεται να τοποθετηθούν στα συνεργαζόμενα εργαστήρια δημόσιας υγείας στις αντίστοιχες περιοχές και να ξεκινήσει η εκπαίδευσή τους.
Παράλληλα, από το Υπουργείο Υγείας μάς δόθηκε η δυνατότητα να προσλάβουμε με συμβάσεις έργου επιστημονικό προσωπικό και ειδικότερα 106 επαγγελματίες υγείας, οι οποίοι θα ενισχύσουν τον ΕΟΔΥ. Βρίσκεται επίσης, σε τελικό στάδιο, η πρόσληψη 95 επαγγελματιών υγείας, που θα τοποθετηθούν σε 55 νοσοκομεία σε όλη την επικράτεια, για το πρόγραμμα ελέγχου των νοσοκομειακών λοιμώξεων. Παράλληλα, έχει ξεκινήσει το διετές πρόγραμμα εκπαίδευσης στην επιδημιολογία πεδίου, το οποίο είναι εναρμονισμένο με το ευρωπαϊκό EPIET (ECDC Fellowship programme – field epidemiology). Έχουμε ήδη τον πρώτο ειδικευόμενο στο πρόγραμμα αυτό, ενώ στο επόμενο χρονικό διάστημα θα προστεθούν συνολικά άλλοι 5 επιδημιολόγοι πεδίου.
Τέλος, για να καλύψουμε τις εκπαιδευτικές ανάγκες όλου του προσωπικού του ΕΟΔΥ, αλλά και επαγγελματιών υγείας εκτός του ΕΟΔΥ, έχει προκηρυχθεί έργο δημιουργίας εκπαιδευτικής νησίδας, με το οποίο θα δοθεί δυνατότητα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.
Web based εφαρμογές εντάσσονται για πρώτη φορά στον ΕΟΔΥ, προχωρώντας στον πλήρη εκσυγχρονισμό όλων των συστημάτων καταγραφής. Τι αλλάζει και πότε;
Ήδη από το τέλος του 2024, λειτουργεί διαδικτυακή πλατφόρμα του Δικτύου Παρατηρητών Νοσηρότητας στην Πρωτοβάθμια Φροντίδας Υγείας (Sentinel), στην οποία δηλώνονται οι λοιμώξεις αναπνευστικού και οι γαστρεντερίτιδες της κοινότητας. Στην πλατφόρμα δηλώνονται επίσης τα δεδομένα του Δικτύου Επιτήρησης της Σοβαρής Οξείας Λοίμωξης Αναπνευστικού (SARI) από τα συμμετέχοντα νοσοκομεία. Επιπλέον, μέσω της πλατφόρμας πρόκειται να διασυνδεθούν ηλεκτρονικά τα σημεία επιτήρησης των δύο δικτύων με τα συνεργαζόμενα εργαστήρια του ΕΟΔΥ,
ενώ θα διοχετεύονται σε αυτήν αποτελέσματα από τους αναλυτές ταχείας πολλαπλής μοριακής ανίχνευσης παθογόνων, που χρησιμοποιούνται από μονάδες υγείας, που συμμετέχουν στην επιτήρηση.
Παράλληλα, ο ΕΟΔΥ έχει προχωρήσει σε ψηφιοποίηση της Υποχρεωτικής Δήλωσης Νοσημάτων, η οποία θα γίνεται πλέον διαδικτυακά. Η εφαρμογή θα παρέχει μια σειρά από ευκολίες στους ιατρούς, όπως αυτοματοποιημένους ελέγχους που καθοδηγούν την εισαγωγή δεδομένων, δυνατότητα τήρησης ηλεκτρονικού αρχείου των δηλώσεών τους και διαχρονική παρακολούθηση της επιδημιολογικής εικόνας των νοσημάτων στην επικράτεια. Η εφαρμογή διασυνδέει τους υπόχρεους για δήλωση με τον ΕΟΔΥ και τις Διευθύνσεις Δημόσιας Υγείας των Περιφερειακών Ενοτήτων, για την ενημέρωσή τους σε πραγματικό χρόνο και τη λήψη μέτρων δημόσιας υγείας, που σχετίζονται με τη δήλωση. Οι εφαρμογές φιλοξενούνται στο Ηλεκτρονικό Νέφος Υγείας και επιτυγχάνουν με ασφάλεια την αυτοματοποίηση της δήλωσης και τη μείωση καθυστερήσεων και λαθών.
Είμαι ιδιαίτερα αισιόδοξος ότι αυτές οι καινοτόμες εφαρμογές θα ενισχύσουν την ταχύτητα και την ακρίβεια της επιδημιολογικής επιτήρησης, συμβάλλοντας ουσιαστικά στη θωράκιση της δημόσιας υγείας.
Όσον αφορά στο θέμα της μικροβιακής αντοχής, ποια τα μέτρα πρόληψης που λαμβάνει ο ΕΟΔΥ, δεδομένου μάλιστα ότι στη χώρα μας υπάρχουν μικρόβια, που το ποσοστό της αντοχής φτάνει και το 90% των στελεχών που απομονώνονται;
Κύριο αίτιο της μικροβιακής αντοχής είναι η αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών κι η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες με τη μεγαλύτερη κατανάλωση αντιβιοτικών. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έθεσε στόχους για τη μείωση της κατανάλωσης των αντιβιοτικών και της επίπτωσης τριών πολυανθεκτικών μικροοργανισμών ως το 2030, με τους οποίους συντασσόμαστε. Πέρυσι, ενισχύσαμε την επιτήρηση της κατανάλωσης αντιβιοτικών, μέσω της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης (ΗΔΙΚΑ) και, μέσω αυτού του εργαλείου, θα περιοριστεί η αλόγιστη συνταγογράφηση.
Επιπλέον, δρομολογούμε υποχρεωτική εκπαίδευση υγειονομικών και ενημερωτικές καμπάνιες για το κοινό και επικαιροποιούμε τις οδηγίες για την ορθολογική χρήση αντιβιοτικών.
Η μικροβιακή αντοχή απαιτεί προσέγγιση στο πλαίσιο της ενιαίας Υγείας, καθώς δεν επηρεάζει μόνο τον άνθρωπο, αλλά επεκτείνεται στα ζώα και το περιβάλλον. Βρισκόμαστε στη διαδικασία επικαιροποίησης του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Μικροβιακή Αντοχή στο πλαίσιο της ενιαίας Υγείας, σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία, προσδιορίζοντας μετρήσιμους στόχους με σαφές χρονοδιάγραμμα. Παράλληλα, συμμετέχουμε στο ευρωπαικό πρόγραμμα “EU – JAΜRAI II”, με ηγετικό ρόλο στα πακέτα εργασίας για την επιμελητεία αντιμικροβιακών, τη διαμόρφωση στρατηγικών αλλαγής συμπεριφοράς και την βελτίωση πρακτικών πρόληψης και ελέγχου λοιμώξεων. Τέλος, αναπτύξαμε ένα πρόγραμμα με στόχο την αναβάθμιση ενός δικτύου εργαστηρίων και δημιουργία ενός κοινού αποθετηρίου δεδομένων στο πλαίσιο της ενιαίας Υγείας. Αυτό, θα επιτρέψει την χαρτογράφηση και έγκαιρη εφαρμογή μέτρων για τον περιορισμό της διασποράς της μικροβιακής αντοχής.
Οι νοσοκομειακές λοιμώξεις είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την μικροβιακή αντοχή. Ποιο το πλαίσιο δράσεων του οργανισμού για την πρόληψη των λοιμώξεων που σχετίζονται με τη φροντίδα υγείας και ποια η συνδρομή του Ταμείου Ανάκαμψης;
Πράγματι, 70% των νοσοκομειακών λοιμώξεων οφείλονται σε πολυανθεκτικούς μικροοργανισμούς. Επομένως, όταν μιλάμε για καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής, ο έλεγχος και η πρόληψη των νοσοκομειακών λοιμώξεων είναι πολύ σημαντικά. Τα δεδομένα μάλιστα δείχνουν ότι η σωστή εφαρμογή τους μπορεί να αποτρέψει έως 70% των νοσοκομειακών λοιμώξεων. Σύμφωνα με δεδομένα του ECDC, η Ελλάδα είχε διπλάσιες νοσοκομειακές λοιμώξεις από το μέσο όρο των ευρωπαϊκών χωρών, σε μελέτη σημειακού επιπολασμού το 2022-2023.
Σημαντικό πρόβλημα είναι η μετάδοση πολυανθεκτικών μικροοργανισμών μεταξύ των ασθενών των διαφόρων νοσοκομείων εξαιτίας του συστήματος εφημεριών. Για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, θα θεσπιστούν πρωτόκολλα ελέγχου των ασθενών για φορεία πολυανθεκτικών μικροβίων και θα υπάρχει ηλεκτρονικό σύστημα ειδοποίησης, σε περίπτωση θετικού κρούσματος, ενιαίο σε όλα τα νοσοκομεία. Έτσι, θα λαμβάνονται εγκαίρως μέτρα πρόληψης και ελέγχου λοιμώξεων και θα αποφεύγεται η περαιτέρω διασπορά.
Τέλος, ήδη ξεκίνησε να υλοποιείται ένα ολοκληρωμένο επιχειρησιακό σχέδιο δράσης για την πρόληψη των λοιμώξεων, που σχετίζονται με τη φροντίδα Υγείας, το οποίο έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης. Το σχέδιο χωρίζεται σε 4 άξονες: Ο πρώτος άξονας αφορά στην ενίσχυση της επιτήρησης των λοιμώξεων, που σχετίζονται με τη φροντίδα Υγείας, ο δεύτερος στην εκπόνηση εθνικών οδηγιών για την πρόληψη και έλεγχο των ΛΣΦΥ, ο τρίτος στην εκπαίδευση των υγειονομικών και του προσωπικού καθαριότητας και ο τέταρτος άξονας αφορά στην παρακολούθηση και αξιολόγηση της συμμόρφωσης των υγειονομικών στις οδηγίες.
Στον ενάμιση σχεδόν χρόνο που βρίσκεται στο «τιμόνι» του ΕΟΔΥ, ποιες οι σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίσατε;
Στη δημόσια υγεία, οι προκλήσεις είναι διαρκείς και απαιτούν άμεση ανταπόκριση. Από την πρώτη στιγμή της ανάληψης των καθηκόντων μου, βρέθηκα αντιμέτωπος με τις συνέπειες των πλημμυρών, που προκάλεσε το ακραίο καιρικό φαινόμενο Daniel. Ο συντονισμός όλων των δράσεων σε συνεργασία με το Περιφερειακό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας (ΠΕΔΥ) Θεσσαλίας ήταν σημαντική εμπειρία, που ανέδειξε τη σημασία της έγκαιρης παρέμβασης, της επιστημονικής τεκμηρίωσης και της συνεργασίας.
Στη συνέχεια, κληθήκαμε να διαχειριστούμε κρούσματα μηνιγγίτιδας στην Πάτρα –τόσο πέρυσι τον Ιανουάριο, όσο και φέτος. Το καλοκαίρι, η εμφάνιση πολλών περιστατικών γαστρεντερίτιδας αποτέλεσε επίσης μια σοβαρή πρόκληση, με αποκορύφωμα τις εξάρσεις γαστρεντερίτιδας από σαλμονέλα στο «Στεφανοβίκειο», στον Δήμο Ρήγα Φεραίου της Π.Ε. Μαγνησίας. Σημαντική πρόκληση υπήρξε επίσης η μαζική εκδήλωση κρουσμάτων γαστρεντερίτιδας σε μαθητές στη Λαμία, που συσχετίστηκε με τα μαθητικά γεύματα. Με τη στήριξη των συνεργατών μας στον ΕΟΔΥ, αντιμετωπίσαμε κάθε περίπτωση με επιστημονική τεκμηρίωση και άμεση δράση στο πεδίο.
Μια διαχρονική και σύνθετη πρόκληση είναι οι νοσοκομειακές λοιμώξεις και η μικροβιακή αντοχή. Γι’ αυτό, όπως προανέφερα, ο ΕΟΔΥ έχει καταρτίσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης, το οποίο ήδη υλοποιείται. Τέλος, η εμφάνιση ενός νέου κλώνου του ιού mpox προκάλεσε ανησυχία και απαίτησε άμεση δράση. Ανταποκριθήκαμε με τη δημιουργία εμβολιαστικών κέντρων, διασφαλίζοντας την έγκαιρη πρόσβαση στον εμβολιασμό για τον πληθυσμό υψηλού κινδύνου.
Σε έναν σύντομο απολογισμό, ποιες θεωρείται ως τις σημαντικότερες παρεμβάσεις, αλλά και ποιοι οι στόχοι σας, ως πρόεδρος, για το 2025;
Η σημαντικότερη παρέμβαση –όχι μόνο της δικής μου θητείας, αλλά ίσως και των τελευταίων 20 ετών λειτουργίας του ΕΟΔΥ– είναι η υλοποίηση του προγράμματος λειτουργικής αναδιοργάνωσης του οργανισμού, στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF). Μαζί με το διοικητικό συμβούλιο και όλους τους συνεργάτες του ΕΟΔΥ, καταρτίσαμε 17 στρατηγικά προγράμματα που, όταν ολοκληρωθούν, θα φέρουν τον οργανισμό σε μια νέα εποχή.
Οι στόχοι μου για το 2025 επικεντρώνονται στην υλοποίηση αυτών των προγραμμάτων, που καλύπτουν κρίσιμους τομείς, όπως η αναβάθμιση της επιδημιολογικής επιτήρησης, η ενίσχυση της διατομεακής συνεργασίας στο πλαίσιο της ενιαίας Υγείας, καθώς και η βελτίωση της ετοιμότητας και της απόκρισης σε διασυνοριακές απειλές δημόσιας υγείας. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται επίσης στη δημιουργία εκπαιδευτικής νησίδας για το προσωπικό του ΕΟΔΥ και τους επαγγελματίες υγείας, καθώς και στην εκπαίδευση στην παρεμβατική επιδημιολογία πεδίου, μέσα από το ελληνικό πρόγραμμα παρεμβατικής επιδημιολογίας, όπως άλλωστε έχω ήδη αναφέρει.
Παράλληλα, συνεχίζουμε τη μάχη ενάντια στη μικροβιακή αντοχή και τις νοσοκομειακές λοιμώξεις, προωθώντας δράσεις για τον εξορθολογισμό της χρήσης των αντιβιοτικών και τη βελτίωση των υπηρεσιών δημόσιας υγείας. Τέλος, προτεραιότητα για το 2025 αποτελεί και η δρομολόγηση της οριστικής επίλυσης του ζητήματος της κτηριακής υποδομής, εξασφαλίζοντας επιπλέον χώρους, που θα καλύψουν τις αυξημένες ανάγκες του οργανισμού.
Οι 556 επαγγελματίες υγείας των Κινητών Μονάδων Υγείας (ΚΟΜΥ) του ΕΟΔΥ θα πραγματοποιούν κλινικές εξετάσεις, επιτόπιες μετρήσεις, test ταχείας ανίχνευσης, εμβολιασμούς, προληπτικές εξετάσεις. Ποιο το χρονοδιάγραμμα και ποιες περιοχές αφορά;
Ήδη, ολοκληρώσαμε την πρώτη πιλοτική παρέμβαση σε απομακρυσμένη περιοχή, στο Ορμένιο του Έβρου, και σε άλλα πέντε γειτονικά χωριά. Η παρέμβαση αυτή ήταν εξαιρετικά επιτυχημένη, καθώς οι ΚΟΜΥ κατάφεραν να διαγνώσουν τρία σοβαρά περιστατικά, τα οποία απαιτούσαν άμεση νοσηλεία. Συγκεκριμένα, εντοπίστηκε ένα περιστατικό κολπικής μαρμαρυγής, που έχρηζε επειγόντως αντιπηκτικής αγωγής, μία υπερτασική κρίση με πολύ υψηλή πίεση και ένα κάταγμα που παρέμενε χωρίς ιατρική παρακολούθηση για μήνες.
Παράλληλα, οι ΚΟΜΥ βοήθησαν αρκετούς να αποκτήσουν άυλη συνταγογράφηση και πραγματοποιήσαν πλήθος προληπτικών εξετάσεων, περιλαμβανομένων και εκείνων των προγραμμάτων για τον καρκίνο του παχέος εντέρου και του τραχήλου της μήτρας.
Ακολούθησε αντίστοιχη παρέμβαση στο Ίλιον, ενώ προγραμματίζουμε επίσκεψη και στην Ψέριμο, το μικρό ακριτικό νησί των Δωδεκανήσων. Μετά από αυτές τις πρώτες δοκιμαστικές παρεμβάσεις, θα ξεκινήσει η πρώτη φάση της επέκτασης, με στόχο την κάλυψη επιλεγμένων περιοχών στην Ελλάδα. Στη δεύτερη και τρίτη φάση, η δράση των ΚΟΜΥ θα επεκταθεί σταδιακά σε όλη τη χώρα. Εκτιμάμε ότι, μέχρι τον Ιούλιο, η δράση των ΚΟΜΥ θα καλύπτει όλη την Ελλάδα.
Το τελευταία διάστημα παρατηρούνται εξάρσεις διαφόρων κρουσμάτων από ιούς που βρίσκονται υπό την επιτήρηση του οργανισμού. Ποιοι ιοί προκαλούν εντονότερη ανησυχία και πιθανόν να ευθύνονται για μια νέα επιδημία στο εγγύς μέλλον;
Ξέρετε, εκείνο που συνεχίζει να μας ανησυχεί ιδιαίτερα είναι η γρίπη των πτηνών, την οποία επιτηρούμε, τόσο σε εθνικό, όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, εδώ και δεκαετίες. Πρόκειται για έναν ιό που παρουσιάζει συνεχή εξελικτική δυναμική, με νέους γονότυπους να εμφανίζονται και να εξαπλώνονται σε διαφορετικά είδη ζώων, όπως δείχνουν και οι πρόσφατες εξελίξεις στις ΗΠΑ, όπου στις 31 Ιανουαρίου 2025, το αμερικανικό Υπουργείο Γεωργίας επιβεβαίωσε την πρώτη ανίχνευση του υψηλής παθογονικότητας ιού της γρίπης των πτηνών A(H5N1), γονότυπου D1.1, σε γαλακτοπαραγωγά βοοειδή.
Παρόλο που μέχρι σήμερα δεν έχουν καταγραφεί κρούσματα σε ανθρώπους ή βοοειδή στην Ευρώπη, ο ΕΟΔΥ παρακολουθεί στενά την κατάσταση σε συνεργασία με τις διεθνείς αρχές δημόσιας υγείας. Ήδη, έχουμε εκδώσει οδηγίες για εργαζόμενους σε πτηνοτροφικές μονάδες με έμφαση στα μέτρα βιοασφάλειας και πρόληψης, ενώ στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Υγείας έχουμε προετοιμάσει στρατηγικές επιτήρησης, διαγνωστικούς ελέγχους και –αν χρειαστεί– μέτρα εμβολιασμού.
Ο κίνδυνος για τον γενικό πληθυσμό παραμένει χαμηλός, αλλά για επαγγελματικές ομάδες, που έρχονται σε επαφή με μολυσμένα ζώα, όπως οι εργαζόμενοι σε πτηνοτροφικές μονάδες, αξιολογείται από χαμηλός έως μέτριος. Για τον λόγο αυτό, η συνεχής ενημέρωση και η έγκαιρη ανίχνευση πιθανών κρουσμάτων είναι κρίσιμες. Ο ΕΟΔΥ θα συνεχίσει να επιτηρεί την κατάσταση και να προσαρμόζει τα μέτρα προστασίας με βάση τις εξελίξεις.
Ο ΠΟΥ έχει επισημάνει ότι πρέπει να γίνουν περισσότερες ενέργειες για τον έλεγχο της εξάπλωσης της γρίπης των πτηνών μεταξύ των ζώων, ώστε να αποφευχθούν περισσότερα κρούσματα σε ανθρώπους. Ποιες οι δράσεις-συστάσεις του ΕΟΔΥ;
Όπως προανέφερα, η γρίπη των πτηνών βρίσκεται υπό αυστηρή επιδημιολογική επιτήρηση. Ο ΕΟΔΥ συνεργάζεται στενά με τη Γενική Δ/νση Κτηνιατρικής, εστιάζοντας στην ενημέρωση, στην πρόληψη και στην έγκαιρη ανίχνευση κρουσμάτων.
Οι βασικές άξονες για την προστασία της δημόσιας υγείας είναι οι εξής:
- Επιτήρηση στα άγρια και εκτρεφόμενα πτηνά και στα κατοικίδια, ή άγρια θηλαστικά, που τυχόν ήρθαν σε επαφή με τα πτηνά και εμφανίζουν συμπτώματα.
- Αυστηρή εφαρμογή κανόνων βιοασφάλειας στις πτηνοτροφικές μονάδες για την αποφυγή εισόδου του ιού.
- Ενημέρωση προς πολίτες και εκτροφείς για μέτρα προστασίας, υπό τη μορφή κατανοητών οδηγιών διαθέσιμων στον διαδικτυακό τόπο του ΕΟΔΥ.
- Οδηγίες για τα απαραίτητα μέσα ατομικής προστασίας, σε περίπτωση αντιμετώπισης εστίας γρίπης των πτηνών.
- Ενισχυμένη επιτήρηση στις μονάδες υγείας για έγκαιρη ανίχνευση κρουσμάτων σε ανθρώπους.
- Ένταξη στις ομάδες προτεραιότητας για εμβολιασμό κατά της κοινής γρίπης των πτηνοτρόφων, χοιροτρόφων και εκτροφέων μινκ, για μείωση του ενδεχομένου ανάδυσης νέου πανδημικού ιού, από ανασυνδυασμό των ιών της εποχικής γρίπης και της γρίπης των πτηνών.
Μολονότι έχει πλέον παρέλθει η ένταση των κινδύνων που προκαλεί ο Ιός SARS-CoV2, οι εισαγωγές στα νοσοκομεία παραμένουν σε υψηλά επίπεδα σε σχέση με άλλους αναπνευστικούς ιούς. Τελικά κατά πόσο είναι «ορατή απειλή» η λοίμωξη Covid-19;
Η ένταση των κινδύνων που προκαλεί ο ιός SARS-CoV2, πράγματι έχει παρέλθει, όπως αυτό αποτυπώνεται από τον αριθμό νοσηλευομένων σε κλίνες ΜΕΘ. Προφανώς υπάρχει νοσηρότητα, που όμως δεν υπερτερεί σε σχέση με τη νοσηρότητα, που προκαλείται από άλλους αναπνευστικούς ιούς (πχ. γρίπης).
Με δεδομένη την ανοσία του γενικού πληθυσμού, αλλά και την μειωμένη σοβαρότητα των συμπτωμάτων, που προκαλεί πλέον ο ιός, τα οποία θεωρούνται ήπια, δεν διαφαίνεται “ορατή απειλή”, τουλάχιστον με τα μέχρι τώρα δεδομένα.
