Επιβεβαιώνεται η εκτίμηση ότι και το 2023 θα κλείσει ως μια νέα χρονιά – ρεκόρ για την αγορά φαρμάκων στα ιδιωτικά φαρμακεία καθώς με βάση πρώτα στοιχεία για το 2023, διαπιστώνεται ότι τόσο από πλευράς τζίρων όσο και από πλευράς όγκου σημειώνεται σημαντική αύξηση.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς, η διείσδυση νέων και πιο ακριβών θεραπειών, σε συνδυασμό με την έκρηξη των ιώσεων το χειμώνα που πέρασε, οδήγησε πολλούς στα φαρμακεία. Έτσι, μπορεί να είχαμε σημαντικές ελλείψεις φαρμάκων, όμως δε σημαίνει πως δεν υπήρξε αύξηση πωλήσεων συνολικά.
Ειδικότερα όπως διαπιστώνεται από τα τελευταία στοιχεία της εταιρίας μελετών IQVIA για λογαριασμό του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΦΕΕ), η αγορά των φαρμάκων το 12μηνο 1/10/2022-30/9/2023, διαμορφώθηκε στα 4,63 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 5,3% σε σχέση με το αντίστοιχο 12μηνο που είχε προηγηθεί.
Την ίδια στιγμή με βάση τα συγκεκριμένα στοιχεία από πλευράς όγκου, διακινήθηκαν κατά περίπου 3,2% περισσότερες συσκευασίες φαρμάκων.
Η συγκεκριμένη αγορά δεν περιλαμβάνει τα φάρμακα που χορηγούνται στα νοσοκομεία αλλά και τα Φάρμακα Υψηλού Κόστους που διακινούνται κυρίως από τα ειδικά φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ. Περιέχει σκευάσματα που δίνονται με συνταγή αλλά και μη συνταγογραφούμενα φάρμακα όπως τα αναλγητικά.
Κατηγορίες φαρμάκων
Όσον αφορά στις κατηγορίες φαρμάκων, το συγκεκριμένο διάστημα, παρατηρήθηκε αύξηση 1,9% στα φάρμακα προστατευμένης πατέντας (on patent) από πλευράς αξίας αλλά πτώση 4,7% από πλευράς όγκου. Στα γενόσημα, σημειώθηκε αύξηση της τάξης του 6,2% στον όγκο η οποία συνοδεύτηκε με σημαντική αύξηση 10,2% σε αξία. Επίσης τα off patent δηλαδή «επώνυμα» φάρμακα τα οποία έχουν χάσει όμως την πατέντας τους, σημείωσαν αύξηση 4,9% σε αξία και 4,2% σε όγκο.
Σύμφωνα με την μελέτη, συνολικά στο εν λόγω 12μηνο, τα πρωτότυπα φάρμακα (με πατέντα προστατευόμενη ή μη), απορρόφησαν το περίπου 59% της αγοράς σε αξίες (29% με προστασία πατέντας και 30% τα off patent) και τα γενόσημα το 24% της αγοράς. Από πλευράς όγκου, τα πρωτότυπα υπό προστασία πατέντας σκευάσματα απορρόφησαν το 8% της αγοράς, τα εκτός πατέντας πρωτότυπα το 38% και τα γενόσημα το περίπου 35%.
H συνολική λιανική αγορά υπολογίζεται όπως είπαμε σε 4,63 δισ. ευρώ στο εξεταζόμενο 12μηνο. Από αυτά, τα πρωτότυπα (on και off patent) αυξήθηκαν στα περίπου 2,43 δισ. ευρώ από 2,3 δισ. ευρώ και τα γενόσημα αυξήθηκαν σε 1,2 δισ. ευρώ από 1,1 δισ. ευρώ. Περίπου στα 940 εκατ. ευρώ από 900 εκατ. ευρώ εκτιμάται ότι διαμορφώθηκε η αγορά των λοιπών προϊόντων.
Μειώσεις τιμών
Σύμφωνα με την IQVIA, από τις μειώσεις τιμών που εφαρμόσθηκαν μέσα στην προηγούμενη χρονιά αλλά και στις αρχές του 2023 για τα συνταγογραφούμενα φάρμακα που αποζημιώνονται, η αγορά των οποίων διαμορφώθηκε στα περίπου 4,1 δισ. ευρώ, θα έπρεπε να έχει υπάρξει μια εξοικονόμηση της τάξης των 74 εκατ. ευρώ για το διάστημα που εξετάζεται.
Όμως τελικά όχι μόνο δεν υπήρξε εξοικονόμηση αλλά φαίνεται και ενίσχυση των πωλήσεων κατά 166 εκατ. ευρώ, καθώς οι μειώσεις τιμών «εξανεμίστηκαν» από την αύξηση του όγκου πωλήσεων κατά 93 εκατ. ευρώ και την αλλαγή του μίγματος των θεραπευτικών σχημάτων ή αλλιώς την υποκατάσταση (συνταγογράφηση πιο ακριβών σκευασμάτων έναντι φθηνότερων) κατά 147 εκατ. ευρώ.
Μερίδια αγοράς
Βάσει τιμής, τα φάρμακα που κοστίζουν κάτω από 10 ευρώ, αποτελούν το 66% της αποζημιούμενης αγοράς από πλευράς όγκου. Ακολουθούν με ποσοστό 13% αυτά που κοστίζουν μεταξύ 10-14,99 ευρώ, 5,5% κατέχουν τα φάρμακα κόστους 15 έως 19,99 ευρώ και με περίπου 5% αυτά των 20-29,99 ευρώ.
Σε ότι αφορά τις θεραπευτικές κατηγορίες, πρώτα σε κυκλοφορία είναι τα φάρμακα για το πεπτικό σύστημα και το μεταβολισμό με 23,8% (εδώ περιλαμβάνονται και τα αντιδιαβητικά), ακολουθούν τα καρδιολογικά με 21%, τα νευρολογικά με 13% και με 12,5% σκευάσματα για το αίμα και αιμοποιητικά όργανα. Οι τέσσερις αυτές κατηγορίες καλύπτουν το 70% της αγοράς.
