Ειρήνη Αγαπηδάκη
Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας
Συνέντευξη: Κοσμάς Ζακυνθινός
« Προσωπικά έχω δύο ξεκάθαρους στόχους. Ο ένας είναι η μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων στην Υγεία. Ο βασικός μου στόχος είναι να φτάσει η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε κάθε πολίτη και όχι να περιμένουμε τον πολίτη να έρθει στο Κέντρο Υγείας. Το δεύτερο που με νοιάζει είναι να αφήσω ένα “λιθαράκι”, το οποίο θα συνεχιστεί στην πορεία της Δημόσιας Υγείας. Όλοι είμαστε προσωρινοί σε αυτές τις θέσεις » όπως τονίζει η αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, μιλώντας στο «The Doctor», υπογραμμίζοντας παράλληλα πως «αυτή τη στιγμή έχουν ήδη δρομολογηθεί 10.000 προσλήψεις, με το Υπουργείο Υγείας, σε συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών, να κινείται με πολύ γρήγορους ρυθμούς για να προχωρήσει το θέμα».
Κυρία Αγαπηδάκη, οι πρόσφατες πλημμύρες της Θεσσαλίας αλλάζουν την «ατζέντα» του υπουργείου, με τα θέματα Δημόσιας Υγείας για τους πολίτες της περιοχής να αποτελούν «κρίσιμη προτεραιότητα». Έχουμε μπροστά μας έναν χειμώνα με συνθήκες που ενδεχομένως θα επιδεινώσει περισσότερο τα πράγματα. Ποια τα σχέδια του Υπουργείου Υγείας;
Όπως ξέρετε, το πρώτο μας μέλημα ήταν να σωθούν ανθρώπινες ζωές. Όταν έχουμε μια κρίση τέτοιου μεγέθους, προτεραιότητα όλων μας είναι να μην υπάρξουν ανθρώπινες απώλειες. Δυστυχώς, κάποιοι συμπολίτες μας έχασαν τη ζωή τους. Συγκριτικά με τις καταστροφές σε άλλα μέρη, θα έλεγα απολογιστικά πως η χώρα μας ανταποκρίθηκε καλύτερα και αυτό είναι πολύ σημαντικό. Καταλαβαίνεται ότι τα θέματα Δημόσιας Υγείας, ανακύπτουν αμέσως μετά τις διασώσεις. Προτεραιότητα όλων μας υπήρξε λοιπόν ο παράγοντας «ανθρώπινη ζωή» και αμέσως μετά τα θέματα Υγείας.
Είναι πάρα πολύ «βαρύ» να χάνεται έστω και μια ανθρώπινη ζωή. Ακόμη και τα έμψυχα όντα. Δεν χωράει ο ανθρώπινος νους τη διάσταση των απωλειών σε όλα αυτά τα ζώα που έχουν χαθεί από την καταστροφική μανία της καταιγίδας Daniel. Για να καταλάβει κανείς την τρομακτική διάσταση της καταστροφής που έχει συμβεί, πρέπει να βρεθεί στην περιοχή της Θεσσαλίας. Οι πληγές είναι μεγάλες και σίγουρα θα πάρει καιρό για να ορθοποδήσουν ξανά οι κάτοικοι και να βρουν πλήρως τον ρυθμό τους.
Υλοποιούμε ήδη ένα πλήρες σχέδιο που αφορά την προστασία της Δημόσιας Υγείας στην περιοχή. Γίνονται δειγματοληψίες για την ποιότητα των νερών προκειμένου να επιτύχουμε την αποκατάσταση. Το κράτος είναι σε ετοιμότητα και μπορεί να ανταπεξέλθει.
Από κει και πέρα όμως, σε σχέση με τα ειδικότερα θέματα Δημόσιας Υγείας, το υπουργείο κινείται σε 3 επίπεδα:
Το πρώτο αφορά την επιδημιολογική επιτήρηση των λοιμωδών νοσημάτων, από την πρώτη κιόλας στιγμή. Αυτό που μας ενδιαφέρει όταν έχουμε πλημμύρα και πολλά νεκρά ζώα είναι το θέμα της λεπτοσπείρωσης. Είναι ο νούμερο ένα κίνδυνος. Αξιοσημείωτο είναι πως ακόμα και πριν από τις πλημμύρες, η Θεσσαλία ήταν η δεύτερη περιοχή ανά την Ελλάδα, με τα υψηλότερα κρούσματα λεπτοσπείρωσης. Συνεπώς, τώρα έχουμε ακόμα έναν λόγο παραπάνω για να ενημερώσουμε τους γιατρούς πολύ γρήγορα. Έχουμε δώσει και το σύστημα ταχείας ανίχνευσης για τα παθογόνα, που σχετίζονται με τη γαστρεντερίτιδα στις δομές υγείας, ενώ γίνεται και διπλός εργαστηριακός έλεγχος για κάθε κρούσμα και από το Περιφερειακό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας του ΕΟΔΥ στην Θεσσαλία που συντονίζει όλη αυτή την επιχείρηση, όπως και από το κάθε νοσοκομείο όπου προσέρχονται οι ασθενείς.
Το δεύτερο επίπεδο είναι η εντομολογική επιτήρηση και στα ενήλικα κουνούπια με επιπλέον 70 παγίδες που έχουν τοποθετηθεί αλλά και στις προνύμφες που εντοπίζονται στα στάσιμα νερά. Επιπλέον ψεκασμούς κάνουμε όλο το χρόνο στην περιοχή μετά την εντομολογική επιτήρηση του Υπουργείου Υγείας για τον ιό του Δυτικού Νείλου. Ήδη είχαμε δώσει και πέρυσι και φέτος οδηγία σε κάποιες περιφέρειες –μετά από αίτημα– να κάνουν ψεκασμούς στην περιοχή της Μακεδονίας, ή στην Πελοπόννησο για παράδειγμα. Οπότε δεν είναι κάτι καινούργιο.
Στο τρίτο επίπεδο, συμμετέχουμε στο κομμάτι της δειγματοληψίας του νερού, ελέγχοντας την ποιότητα του. Οι δημοτικές αρχές ελέγχουν την καταλληλότητα και εμείς την ποιότητα για να είμαστε βέβαιοι ότι το νερό είναι ασφαλές. Υπάρχουν ειδικά κλιμάκια της ΕΥΔΑΠ στην περιοχή, που έχουν έρθει να συνδράμουν το έργο σε όλη την περιοχή και δίνουμε κατά τόπους οδηγίες.
Tο ΕΣΥ χρειάζεται πλήρη αναδιοργάνωση, σύμφωνα και με πρόσφατη παραδοχή σας, με τη νέα κυβέρνηση να έχει προτάξει προεκλογικά την αναμόρφωση του, εντός τετραετίας. Ποια η στρατηγική, με ποιο τρόπο θα λυθούν χρόνια ζητήματα όπως η υποστελέχωση, η αύξηση των δαπανών αλλά και η συνολική αναβάθμιση των υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας;
Οι δαπάνες στην Υγεία έχουν ήδη αυξηθεί κατά τη διάρκεια της προηγούμενης τετραετίας, κατά 1,5 δισ. ευρώ, ενώ αφιερώνουμε επίσης το 8,8% των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης για την Υγεία. Το Ταμείο Ανάκαμψης έχει δύο σκέλη: Το ένα περιλαμβάνει τις Κρατικές Ενισχύσεις και το άλλο τα Δάνεια. Στο κομμάτι λοιπόν των Κρατικών Ενισχύσεων, περίπου το 9% κατευθύνεται στην Υγεία.
Πρακτικά, αυτό σημαίνει πως υπάρχει σχέδιο και έχουν ήδη ξεκινήσει να υλοποιούνται ουσιαστικές αλλαγές από την προηγούμενη τετραετία και συνεχίζουμε. Σε ό,τι αφορά τη Δημόσια Υγεία αλλά και την Πρωτοβάθμια, οι δράσεις έχουν ξεκινήσει ήδη από πέρυσι με τα προγράμματα προληπτικών εξετάσεων, προαγωγής υγείας για την παιδική παχυσαρκία, την παχυσαρκία ενηλίκων, κ.α. Όλα αυτά βρίσκονται σε τροχιά υλοποίησης, όπως και η αναβάθμιση του ΕΟΔΥ σε τρία επίπεδα και η αναδιοργάνωση της Δημόσιας Υγείας, την οποία θα ενοποιήσουμε με την Πρωτοβάθμια.
Υπάρχει μια παρανόηση ότι η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας αποτελεί ένα τεχνικό χαρακτηριστικό του ΕΣΥ. Είναι σαν να έχεις έναν τομογράφο και να επιμερίζονται προς διαφορετικές κατευθύνσεις τα εξάρτημα λειτουργίας του. Έτσι, αντιμετωπίζουμε την Πρωτοβάθμια. Οι μεταρρυθμίσεις που έχουμε προσπαθήσει να κάνουμε μέχρι τώρα ως χώρα, είναι αυτού του τύπου, μηχανικές. Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα είναι μια άλλη φιλοσοφία, δεν είναι απλά μια τεχνική αλλαγή. Μιλάμε λοιπόν για μια μεταρρύθμιση η οποία θα φέρει μαζί, στην ουσία, την αλλαγή στον κόσμο εκεί έξω, βάζοντας μαζί το πλαίσιο της Πρωτοβάθμιας και της Δημόσιας Υγείας.
Πρωτοβάθμια και Δημόσια Υγεία σημαίνει πως «πάω εγώ» στον πολίτη, κάνω προγράμματα στην Κοινότητα, σε διαφορετικούς πληθυσμούς, με διαφορετικές ανάγκες και σε διαφορετικά επίπεδα για να φτιάξουμε υγιείς πόλεις, να μπορούν οι άνθρωποι να αθλούνται κοντά στο μέρος που ζουν και εργάζονται δωρεάν, να μπορέσουμε να καλύψουμε τις ανάγκες στους τοπικούς πληθυσμούς.
Αν δεν έχει στημένο αυτό το δίκτυο Πρωτοβάθμιας δικτυωμένες δομές σε τοπικό επίπεδο, με αυτόνομη λειτουργία και υποδιοικητή σε επίπεδο ΥΠΕ, αρμόδιο για την Πρωτοβάθμια, δεν θα μπορέσει να λειτουργήσει. Θα είναι μια ζωή το «δεκανίκι» του νοσοκομείου.
Πρέπει λοιπόν να αλλάξουμε την φιλοσοφία και να καταλάβουμε όλοι ότι το νοσοκομείο δεν μας δίνει Υγεία. Όταν επισκεπτόμαστε το νοσοκομείο, πάμε γιατί είμαστε άρρωστοι και χρειαζόμαστε θεραπεία. Το κεφάλαιο «Υγεία» βρίσκεται σε άλλες δομές και είναι οι δομές της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας και τα προγράμματα της Δημόσιας Υγείας.
Θα μπορούσε κανείς να πει ότι είναι λίγο ουτοπικό το σχέδιο της πρόληψης, τη στιγμή που δεν έχουν υπάρξει ουσιαστικές λύσεις σε βασικές ανάγκες Δημόσιας Υγείας;
Ας υποθέσουμε ότι με έναν μαγικό τρόπο αύριο το πρωί μπορούσαμε να καλύψουμε όλα τα κενά στα δημόσια νοσοκομεία. Πιστεύετε ότι θα βελτιώνονταν οι δείκτες Υγείας του ελληνικού πληθυσμού; Η απάντηση είναι πως όχι! Γιατί;
Γιατί οι Έλληνες έχουμε έκθεση σε παράγοντες κινδύνου νωρίτερα από τις άλλες χώρες και αναπτύσσουμε χρόνια νοσήματα νωρίτερα από τις άλλες χώρες. Γιατί;
Επειδή απουσιάζει παντελώς όλο αυτό που σας αναφέρω: Η Πρωτοβάθμια, η πρόληψη, η προαγωγή της Υγείας Άρα, ακόμα και εάν βρίσκαμε τρόπο να εξοπλίσουμε όλα τα νοσοκομεία με προσωπικό οι δείκτες Υγείας του πληθυσμού θα παρέμεναν κακοί. Επομένως, δεν τίθεται ζήτημα ή τα νοσοκομεία ή όλα τα υπόλοιπα. Προχωράνε όλοι οι άξονες αλλαγών μαζί, ταυτόχρονα. Γι’ αυτό τον λόγο υπάρχει και ένας ολιστικός ανασχεδιασμός για το ΕΣΥ.
Γνωρίζετε ότι αυτή τη στιγμή έχουν ήδη δρομολογηθεί 10.000 προσλήψεις στην Υγεία. Κινείται με πολύ γρήγορους ρυθμούς το Υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών, για να προχωρήσει το θέμα. Ωστόσο, υπάρχει ένα ζήτημα στο εάν θα βρεθούν οι άνθρωποι που θα καλύψουν αυτές τις θέσεις. Εάν θα υπάρξει ενδιαφέρον. Αυτό είναι κάτι που βρίσκεται πέρα από τον δικό μας έλεγχο. Ξέρω ότι ο Υπουργός Υγείας, κ. Μιχάλης Χρυσοχοΐδης και ο αρμόδιος Υφυπουργός κ. Μάριος Θεμιστοκλέους μελετούν τη δυνατότητα να δοθούν επιπλέον κίνητρα στο κομμάτι των νοσοκομείων.
Ξέρετε, σε όλη την Ευρώπη ο κόσμος φεύγει από το αντίστοιχο ΕΣΥ. Έχουμε μια πολύ μεγάλη μετατόπιση στον ιδιωτικό τομέα, σε πάρα πολλές χώρες. Το ίδιο συμβαίνει και εδώ. Τα συστήματα Υγείας αντιμετωπίζουν τρομερά προβλήματα μετά τον Covid. Άρα τι προσπαθούμε να κάνουμε;
Να φτιάξουμε τα νοσοκομεία και τα Κέντρα Υγείας καθώς όλα αποτελούν προτεραιότητα και αντλούν ανθρώπινο δυναμικό από διαφορετικές «δεξαμενές», με την έννοια ότι η Πρωτοβάθμια έχει μεγαλύτερη ανάγκη ενισχυμένου ρόλου των διεπιστημονικών ομάδων. Χρειαζόμαστε λοιπόν το ίδιο και τον γιατρό, τον νοσηλευτή, τον κοινωνικό λειτουργό και τον ψυχολόγο, αλλιώς δεν μπορεί να λειτουργήσει. Το νοσοκομείο χρειάζεται άλλες ειδικότητες.
Έχουν διασφαλιστεί οι πόροι για όλα αυτά. Δρομολογούνται οι αλλαγές σε βάθος τριετίας στην πλήρη τους ανάπτυξη. Όμως, επειδή οι δράσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης και η προετοιμασία που έχει γίνει από την Κυβέρνηση είναι εμπροσθοβαρής, όλα αυτά θα ξεκινήσουν πολύ γρήγορα και θα αρχίσουν να υλοποιούνται άμεσα.
Σε επίπεδο προσωπικού, θα υπάρξουν αλλαγές για τις ειδικότητες που βρίσκονται σε έλλειψη;
Λείπει προσωπικό στο ΕΣΥ, το οποίο δεν το παράγουμε καν στη χώρα μας. Για να σας δώσω ένα παράδειγμα από τον δικό μου τομέα: Επιδημιολόγους πεδίου δεν έχουμε στην Ελλάδα, πρέπει να τους παράγουμε. Διαθέτουμε επαγγελματίες στην Δημόσια Υγεία επειδή έχουμε την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας. Όμως θέλουμε ακόμα πιο εξειδικευμένο δυναμικό. Πρέπει να αρχίσουμε να δημιουργούμε εκπαιδευτικά προγράμματα, πιστοποιήσεις για να παράγουμε το ανθρώπινο δυναμικό που μας λείπει.
Έχουμε κλιματική κρίση. Θα έχουμε στο μέλλον κι άλλες τέτοιες απειλές. Έχουμε χίλια διαφορετικά δεδομένα και πρέπει να παράγουμε τον κόσμο που χρειαζόμαστε. Αυτό δεν μπορούμε να το κάνουμε μόνοι μας στο Υπουργείο Υγείας. Χρειάζεται συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας. Πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση των πλημμυρών στην Θεσσαλία, όπου δίνουμε οδηγίες στους γιατρούς. Είναι σημαντικό όλοι οι γιατροί στο προπτυχιακό να έχουν κάνει μάθημα Δημόσιας Υγείας, για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Να ξέρουν βασικά πράγματα για να μπορούν να αντιμετωπίσουν έγκαιρα τον κίνδυνο. Είναι μικρές αλλαγές που έχουν πολύ μεγάλο αντίκτυπο. Επιπλέον, σε σχέση με τον στρατηγικό σχεδιασμό για την Πρωτοβάθμια, ο στόχος είναι να πάμε σε ένα μοντέλο στο οποίο η Πρωτοβάθμια Φροντίδα είναι αυτόνομος πυλώνας του ΕΣΥ. Δεν θα μετακινείται προσωπικό από την Πρωτοβάθμια για να καλύπτει κενά στα νοσοκομεία. Αυτό θα γίνει σε βάθος χρόνου, μέχρι τέλος της επόμενης χρονιάς θα το δείτε να συμβαίνει. Θα έχει το δικό της αυτόνομο υγειονομικό χάρτη, το προσωπικό και τις δομές σε τοπικό επίπεδο.
Σχετικά με την ενίσχυση του θεσμού του προσωπικού γιατρού, πρόκειται να δοθούν περαιτέρω κίνητρα προκειμένου να ολοκληρωθεί ο στόχος αριθμητικής κάλυψης;
Ο προσωπικός γιατρός είναι μια μεταρρύθμιση πολύ σημαντική και πολύ βαριά. Αυτές οι μεταρρυθμίσεις δεν καρποφορούν πλήρως ούτε σε 6 μήνες, αλλά ούτε και σε ένα χρόνο. Έχει γίνει μια σπουδαία προσπάθεια, η οποία έχει αποδώσει καρπούς. Είναι πρώτη φορά που έχουμε εγγραφή στο 55% του πληθυσμού στον προσωπικό γιατρό.
Στο αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται παρουσίαση στο Υπουργικό Συμβούλιο για τον τρόπο που θα ενισχύσουμε τον θεσμό του προσωπικού γιατρού. Αυτό είναι ακριβώς το πρόβλημα ομάδα. Αυτό που μπορώ να σας πω είναι ότι επεκτείνουμε το δίκτυο των προσωπικών γιατρών, προκειμένου να καλύψουμε τις ανάγκες σε επίπεδο Δήμου, κι έτσι με αυτά που θα κάνουμε θα εξασφαλίσουμε επάρκεια σε προσωπικούς γιατρούς, σε τέτοιο βαθμό που θα μπορούν να εγγραφούν οι πολίτες.
Θεωρώ σημαντικό ωστόσο να αποσαφηνίσω κάτι: Ο προσωπικός γιατρός είναι ρόλος, δεν είναι ειδικότητα. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι είναι ο πλοηγός μας μέσα στο Σύστημα Υγείας. Έχει σημασία ως πολίτες να έχουμε τον προσωπικό μας γιατρό. Όχι για να αντικαταστήσει το γιατρό που πηγαίνουμε, δεν έχει αυτή την επιδίωξη. Το επισημαίνω διότι υπάρχουν πολλές παρανοήσεις σχετικά με τον θεσμό.
Ο προσωπικός γιατρός θα μας βλέπει κάποιες φορές το χρόνο ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα. Θέλουμε οι πολίτες κάτω των 30 ετών να επισκέπτονται τον προσωπικό γιατρό μία φορά τον χρόνο. Θέλουμε οι άνθρωποι 30 έως 50 ετών να επισκέπτονται τον γιατρό δυο φορές το χρόνο. Οι 50 και άνω τρεις φορές. Να ενημερώσει τους πολίτες για τα προγράμματα προληπτικού ελέγχου που «τρέχουν». Μάλιστα θα προσθέσουμε οικονομικά κίνητρα στους γιατρούς, ενώ οι εγγεγραμμένοι πολίτες θα παίρνουν κάποιας μορφής μπόνους. Συνολικά, θα υπάρξει ένα μοντέλο αλλαγής και περαιτέρω αναβάθμισης του θεσμού, που θα εξασφαλίσει επάρκεια σε προσωπικούς γιατρούς.
Ποιος ο απολογισμός έως τώρα από τα προγράμματα πρόληψης και ελέγχου της υγείας των πολιτών; Θα διευρυνθεί ο κατάλογος με τις υπηρεσίες στο πεδίο της πρόληψης και τι θα αφορά;
Οι πολίτες στα μεγάλα αστικά κέντρα έχουν ανταποκριθεί. Το πρόβλημα είναι στις ημιαστικές και αγροτικές περιοχές. Όχι γιατί δεν έχουμε δυνατότητα να παρέχουμε την εξέταση, αλλά γιατί υπάρχει μια διαφορετικού τύπου αντίληψη σε θέματα πρόληψης, η οποία είναι ακόμα πιο έντονη. Σε αυτές τις περιοχές υπάρχουν κοινωνικές ανισότητες σε σχέση με την υγεία και το πώς φροντίζουμε τον εαυτό μας.
Στην Ελλάδα, επισκεπτόμαστε τον γιατρό όταν έχουμε αρρωστήσει. Πρέπει να αλλάξει η φιλοσοφία αυτή μέσα από τα προγράμματα πρόληψης. Κι εδώ αναδεικνύεται ο ρόλος του προσωπικού γιατρού.
Η τελευταία έρευνα του Ευρωβαρόμετρου καταδεικνύει ότι οι Έλληνες πολίτες παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα όσον αφορά τις επισκέψεις σε δομές Υγείας, σε σύγκριση με τους υπόλοιπους πληθυσμούς της Ευρώπης. Περιμένουμε λοιπόν το σύμπτωμα, είτε είναι καρκίνος του μαστού, είτε αφορά τα καρδιαγγειακά για να επισκεφθούμε τον γιατρό. Αυτό σημαίνει ότι ήδη έχουν ξεκινήσει οι παθογενετικοί μηχανισμοί. Ήδη έχουμε υποστεί κάποιες βλάβες. Άρα έχουμε ήδη κάποιους περιορισμούς. Για να το πω απλά, έχουμε πάθει ήδη κάποιας έκτασης ζημιά.
Αυτό που θέλουμε λοιπόν είναι να μπορέσουμε μέσα από τον προσωπικό γιατρό, μέσα από όλες αυτές τις δράσεις που έχουμε εντάξει, να αλλάξουμε αυτή την αντίληψη. Να δώσουμε τα απαραίτητα «εργαλεία» στον κόσμο και να του μάθουμε πώς μπορεί να φροντίσει τον εαυτό του και να αλλάξουμε μια ισχυρή συνήθεια που έχουμε στη χώρα μας: Πρόληψη = Στέρηση. Έτσι, μεγαλώσαμε όλοι. Δεν πηγαίναμε στον γιατρό γιατί κάποια μη αρεστή διάγνωση θα συνόδευε την επίσκεψη μας.
Όσον αφορά το χαρτοφυλάκιο της πρόληψης, πρόκειται να δούμε καινούργιες δράσεις. Για να σας δώσω ένα παράδειγμα, το 30% του πληθυσμού κάνει κάποιου τύπου θεραπεία χρόνια και θα μπορούσε να την κάνει στην Κοινότητα. Υπάρχουν άνθρωποι που κάνουν κάποια ενέσιμη θεραπεία μία φορά την εβδομάδα και αναγκάζονται να επισκεφθούν το νοσοκομείο. Με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού θα μπορούν να την κάνουν και στο Κέντρο Υγείας ή ακόμα και σπίτι τους με Κινητές Μονάδες της Πρωτοβάθμιας.
Η ψηφιοποίηση του συστήματος Υγείας είναι ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο για την Υγεία. Κατά πόσο η Ελλάδα βρίσκεται κοντά στο να αξιοποιήσει τις νέες αυτές τεχνολογίες;
Τα έργα προχωρούν, έχουν δημοπρατηθεί τα περισσότερα, έχουμε μια σειρά από δράσεις που εξελίσσονται ήδη και ένα μεγάλο κομμάτι αφορά τα δεδομένα υγείας.
Είναι η πρώτη φορά που στην Δημόσια Υγεία και στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα δεν μας λείπουν οι πόροι. Δεν μας λείπει ο στρατηγικός σχεδιασμός. Δεν μας λείπει η πολιτική βούληση. Νομίζω πως εάν δεν τα υλοποιήσουμε τώρα, δεν θα γίνουν ποτέ.
Το πρόγραμμα «Φώφη Γεννηματά» ενσωματώνει σημαντικά ψηφιακά εργαλεία. Γενικώς, η παρακαταθήκη που έχουμε από τον Covid, μας έδωσε τη δυνατότητα να προχωρήσουμε πάρα πολύ γρήγορα και να ενσωματώσουμε τις νέες τεχνολογίες σε όλα αυτά που συζητάμε.
Με την ψηφιακή τεχνολογία, έχουμε τη δυνατότητα αξιολόγησης των δεδομένων των ασθενών που συμμετέχουν σε μια σειρά από προγράμματα. Μπορούμε να ελέγχουμε την πορεία των πολιτών, οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να κάνουν δωρεάν προληπτικές εξετάσεις. Να δούμε εάν βρίσκουν όντως τις υπηρεσίες που χρειάζονται. Που πρέπει το πρόγραμμα να αλλάξει ή να συμπληρωθεί. Μπορούμε ακόμα να δούμε και σε ποιες περιοχές χρειάζεται να στείλουμε Κινητές Μονάδες για να γίνουν οι μαστογραφίες.
Πέρα από αυτό, ενεργοποιήσαμε το σύστημα τηλεϊατρικής μέσα στην πανδημία. Υπάρχει δυνατότητα για τηλεψυχιατρική, από την προηγούμενη πολιτική ηγεσία. Συνεχίζεται τώρα και ακόμα με πιο εντατικό ρυθμό ο ψηφιακός φάκελος υγείας και μια σειρά από αλλαγές, προκειμένου να υπάρχει διαλειτουργικότητα. Έτσι, οποιοσδήποτε γιατρός μας δει ανά πάσα στιγμή, θα ξέρει το ιστορικό μας. Δεν θα χάνεται πολύτιμος χρόνος και πληροφορία. Θα έχουμε καλύτερη ρύθμιση των ασθενών, καλύτερη αποτελεσματικότητα και βέβαια τρομερή εξοικονόμηση πόρων.
Όσον φορά στον κορωνοϊό, τι δείχνουν τα επιδημιολογικά στοιχεία; Έχουμε τελειώσει με το κεφάλαιο αυτό ή υπάρχουν ακόμα ορατές απειλές στο εγγύς μέλλον;
Η οξεία φάση της πανδημίας έληξε τον Μάιο, αλλά ο Covid δεν έχει εξαφανιστεί. Είναι εδώ, για αυτό δεν παραλείπουμε να το υπενθυμίσουμε σε κάθε ευκαιρία. Ειδικά οι πιο ευάλωτοι συμπολίτες μας πρέπει να προσέχουν καθώς το πρόβλημα με τον Covid είναι ότι δεν έχει την εποχικότητα της γρίπης. Υπάρχει όλο το χρόνο στην Κοινότητα. Με βάση τις οδηγίες που έχουμε από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού, το πρόγραμμα εμβολιασμών με το νέο εμβόλιο, θα ξεκινήσει άμεσα και θα έχουμε δύο δυνατότητες: Η μία έχει να κάνει με το καινούργιο εμβόλιο καθώς θα υπάρχουν διαφορετικές συστάσεις. Καταλαβαίνετε ότι κάποιοι άνθρωποι οι οποίοι ξεκίνησαν τώρα τον εμβολιασμό τους, θα έχουν διαφορετικές οδηγίες σε σχέση με το πώς μπορούν να συμπληρώσουν τον εμβολιαστικό κύκλο για να κάνουν αργότερα το επικαιροποιημένο. Ενδεχομένως δηλαδή, ενός ανθρώπου που έκανε σήμερα πρώτη δόση και δεν είχε εμβολιαστεί μέχρι τώρα θα έχει διαφορετικές οδηγίες από αυτόν, ο οποίος είχε κάνει τρεις δόσεις και τώρα θα κάνει το επικαιροποιημένο. Όταν έρθει η ώρα, θα μας αναλύσει διεξοδικά τις λεπτομέρειες η κυρία Θεοδωρίδου.
Σε σχέση με τη γρίπη, φέτος έχουμε 2 τύπους εμβολίων. Έχουμε το εμβόλιο με το ενισχυμένο αντιγόνο και το κλασικό εμβόλιο της γρίπης που κάνουμε όλοι. Το ενισχυμένο εμβόλιο θα το λάβουν οι πολίτες που το έχουν περισσότερο ανάγκη, οι ευάλωτες ομάδες πληθυσμού με βάση την προτεραιοποίηση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμού.
Από την εμπειρία σας έως τώρα και τη γνώση που έχετε αποκομίσει, ποιες οι φιλοδοξίες σας και οι προσωπικοί σας στόχοι για ένα νέο ΕΣΥ έως το τέλος της τετραετίας;
Προσωπικά έχω δύο ξεκάθαρους στόχους. Ο ένας είναι η μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων στην Υγεία. Ο βασικός μου στόχος είναι να φτάσει η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε κάθε πολίτη και όχι να περιμένουμε τον πολίτη να έρθει στο Κέντρο Υγείας. Αυτό με ενδιαφέρει πρωτίστως. Υπάρχει πάρα πολύς κόσμος που είναι αφρόντιστος στη χώρα, πολλά χρόνια. Οι φτωχοί άνθρωποι δεν πάνε σε υπηρεσίες Υγείας. Πολλές φορές δεν έχουν καν τα χρήματα για να πάρουν το λεωφορείο, το οποίο μπορεί να έχει δρομολόγιο μία φορά την ημέρα από το χωριό που μένουν. Τα ξέρω γιατί τα έχω ζήσει αυτά τα πράγματα. Αυτό με κινητοποιεί είναι να φροντίσει αυτός πληθυσμός.
Το δεύτερο που με νοιάζει είναι να αφήσω ένα «λιθαράκι», το οποίο θα συνεχιστεί στην πορεία της Δημόσιας Υγείας. Όλοι είμαστε προσωρινοί σ αυτές τις θέσεις. Με ενδιαφέρει λοιπόν να έχουμε μια υπηρεσία η οποία να μπορεί να συνεχίσει ένα έργο που να βασίζεται σε βέλτιστες πρακτικές. Γι΄ αυτό διαλέξαμε να έχουμε και υπηρεσιακό στέλεχος ως Γενική Γραμματέα. Η κυρία Καλύβα είναι μια εξαιρετική γιατρός, που είναι στέλεχος της υπηρεσίας Δημόσιας Υγείας πολλά χρόνια. Με ενδιαφέρει λοιπόν να υπάρχει συνέχεια.
Να φύγουμε λοιπόν από το κομματικό πλαίσιο και να δούμε τα πράγματα με διαφορετική ματιά. Να αρχίσουμε να χτίζουμε γιατί η ζωή είναι μια σκυτάλη και πρέπει κανείς να καταλαβαίνει την ευθύνη όταν την κρατάει και την ευθύνη που έχει να την παραδώσει. Αυτό που με νοιάζει λοιπόν είναι να συνεχίσω ότι καλό υπάρχει, να το ενισχύσω και να μπορέσω να έχω δύο βασικά πράγματα. Να φτάνει η Υγεία στον πολίτη και όχι να περιμένουμε τον πολίτη να έρθει στο ΕΣΥ.
Το δεύτερο είναι να πολεμήσουμε τις κοινωνικές ανισότητες στην Υγεία. Να έχουν πραγματικά όλοι οι άνθρωποι τις ίδιες ευκαιρίες σε αυτή τη χώρα.
